Betekenis van lux en lumen
Lux en lumen zijn beide natuurkundige eenheden die betrekking hebben op de sterkte van het licht. Lumen is de eenheid voor lichtstroom. Dit meet de totale licht dat een lichtbron uitstraalt. Lux (wat ‘licht’ in het Latijn betekent) is de hoeveelheid licht op een bepaald oppervlak. 1 lux staat gelijk aan 1 lumen/m2.
Het ontstaan van lux en lumen als meetwaarden
Verlichtingssterkte wordt uitgedrukt in de eenheid Lux (wat ‘licht’ in het Latijns betekent). Lang geleden voordat elektriciteit bestond, werd de lichtsterkte afgemeten met een kaars (candela). Een candela werd een gestandaardiseerde eenheid om verlichtingssterkte in een bundel uit te drukken. 1 candela is de lichtsterkte van 1 standaard kaars. Hoe smaller de lichtbundel is, hoe hoger de candela is.
Vervolgens is candela als basis gebruikt voor een nieuwe eenheid ‘Lumen’.
De definitie van Lumen is ‘eenheid voor de totale hoeveelheid licht in een lichtbundel’. Op verlichtingsproducten is het een maat voor de totale hoeveelheid zichtbaar licht die een lichtbron in alle richtingen uitstraalt. Tot de dag van vandaag wordt Lumen steeds vaker gebruikt om de hoeveelheid licht van een lichtbron uit te drukken. Het hangt vooral af van de omgeving hoeveel licht je daadwerkelijk ervaart.
Voor het meten en uitdrukken van de hoeveelheid licht in een bepaalde omgeving, is de eenheid ‘lux’ ontwikkeld.
Lux als betrouwbare meetwaarde voor verlichting
Lux wordt als waarde gebruikt om de hoeveelheid licht per vierkante meter weer te geven. 1 lux staat gelijk aan 1 lumen per vierkante meter. Lux is de meest betrouwbare waarde voor het bepalen van de hoeveelheid licht. Hieronder zie je een korte opsomming van een aantal algemene luxwaarden:
Situatie: | Lux: |
Zonlicht | 100.000 |
Daglicht | 15.000 |
Bewolkte dag | 1.000 |
Donkere dag | 100 |
Volle maan | 0,1 |
Hoeveel lux heb ik nodig?
Hieronder ziet u een paar gestelde normen voor luxwaarden in diverse binnenverlichtingsomgevingen.
Kantoorpanden | Lux |
Werkplek | 500 |
Vergaderruimte | 500 |
Gang | 100 |
Receptie | 300 |
Archief | 200 |
Kantine | 200 |
Bedrijfshallen/ industrie |
|
Opslag en voorraad | 100 |
Expeditie en verpakkingsruimte | 300 |
Metaalbewerking | 300 |
Gangpad | 150 |
Assemblage | 300 |
Laboratorium | 500 |
Parkeergarages |
|
Parkeervak | 75 |
Rijstrook | 75 |
Lift/trappenhuis | 100 |
Kassa/balie | 300 |
Scholen |
|
Gymnastieklokaal | 375 |
Klaslokaal | 300 |
Collegezaal | 500 |
Praktijklokaal | 750 |
Toilet | 100 |
Tekenlokaal | 800 |
Sport accomodaties |
|
Gymzaal | 300 |
Sporthal | 500 |
Fitness ruimte | 200 |
Zwembad | 300 |
Kleedkamers | 150 |
Hoeveel lumen heb je nodig?
Om een indicatie te geven bevind zich hieronder een overzicht van de meest voorkomende lichtbronnen met daarbij de lichtstroom in lumen gegeven.
Lichtbron | Lumen per watt |
Gloeilamp | 15 |
Halogeen | 20 |
Spaarlamp | 60 |
TL buis (T8) | 70 |
TL buis (T5) | 100 |
LED TL | 110 |
LED PL PRO | 115 |
LED T5 PRO | 210 |
LED TL PRO | 210 |
Het is niet voor niets dat de gloeilampen niet meer verkocht mogen worden, en dat komt door het kader van verspilling en milieubelasting. Een gloeilamp spant de kroon met 15 lumen per watt. Led is de laatst ontwikkelde, en tevens de meest efficiëntste lichttechniek.
Conclusie
Lumen meet de totale hoeveelheid licht, terwijl lux de hoeveelheid licht meet die op een bepaald oppervlak valt. Kies de juiste hoeveelheid en intensiteit van het licht door zowel naar de lumen als de lux te kijken.